Page 33 - Srednje skole - radovi

CITOPROTEKTIVNO DELOVANJE KOFEINA

CYTOPROTECTIVE EFFECT OF CAFFEINE

MARTA MINIĆ Učenica I razreda Treće beogradske gimnazije

Regionalni centar za talente Beograd II Mentor: Dr SANJA MIJATOVIĆ,

REZIME

Kofein je prirodni alkaloid koji se dobija iz zrna kafe, kakaoa i listova čaja. To je snažan psihostimulans čiji
je uticaj na centralni nervni sistem dobro poznat. Osim direktnog dejstva na ćelije centralnog nervnog sistema kofein
može i da menja efekte koje različiti toksini ili lekovi imaju na nervne ćelije.Da bismo pokazali moguće modulatorno
delovanje kofeina izabrali smo tri toksična stimulusa: gladovanje, 6-hidroksidopamin i cisplatinu. Gladovanje je stres
kome je organizam izlošen zbog nedovoljnog unošenja hranljivih materija, 6-hidroksidopamin je specifičan nervni
toksin koji dovodi do ireverzibilnog oštećenja nervnih ćelija, a cisplatina je lek čije se toksično dejstvo na ćelije

koristi u lečenju malignih bolesti.U radu je korišćena ćelijska linija neuroektodermalnog porekla s oznakom SH-
SY5Y.Ćelije su izložene delovanju tri različitatoksična stimulusa – gladovanju, dejstvu 6-hidroksidopamina i
cisplatine u prisustvu ili odsustvu kofeina, a nakon 24h je oređivan broj živih ćelija u kulturi.Za određivanje broja
živih ćelija (vijabiliteta) korišćenjekristal violet test. Pokazano jeda sam kofein nije imao toksičan uticaj na ćelije dok
su sva tri pomenuta stimulusa značajno redukovala broj živih ćelija u kulturi. Međutim, u prisustvu kofeina, štetni
uticaji primenjenih stimulusa su bili značajno neutralisani. Na osnovu dobijenih rezultatazaključeno je da tretman

kofeinom ima citoprotektivne efekte na SHSY5Y ćelije.
Kljuĉne reĉi: kofein, neuroblastom, gladovanje, 6-hidroksidopamin, cisplatina.
SUMMARY
Caffeine is a natural alkaloid extracted from the seed of coffee plant and the leaves of the tea bush. It acts as
a potent psychostimulant with well-known action on central nervous system. Besides its direct action on the central
nervous system cells it can also alter the various effects that different toxins or drugs may have on nerve cells. To
demonstrate possible modulatory effects of caffeine on toxic effects we investigated three toxic stimuli: fasting, 6-

hydroxydopamin and cisplatin. In fasting the organism is exposed to stress due to insufficient intake of nutrients, 6-
hydroxydopamin is a specific neurotoxin that causes irreversible nerve cell injury and cisplatin is a cytotoxic drug
used in the treatment of malignant diseases. In this investigation we used human neuroblastoma SH-SY5Y cells.
Cells were exposed to fasting, 6-hydroxydopamin and cisplatinwith or without caffeine and after 24h of incubation,
cell viability was evaluated. The number of viable cells was determined by crystal violet staining. It has been shown

that caffein was not toxic for the cells in culture. On the other hand, after exposure to all three stimuli,viability was
significantly reduced. However, in the presence of the caffeine, toxic effects were significantly less expressed. It may
be concluded that treatment with caffeine has protective effect on SHSY5Y cells.
Key words: caffeine, neuroblastoma, fasting, 6-hydroxydopamin, cisplatin.